Muziek afspelen in jouw horecazaak, mag dat zomaar?

De juiste muziek zorgt voor extra sfeer, dat hoeven we je niet te vertellen. Het is namelijk wetenschappelijk bewezen dat muziek onze hersenen ontspant en prikkelt. Er komt zelfs dopamine, de stof die ons een gelukkig gevoel geeft, vrij wanneer we muziek beluisteren.

Super interessant dus, ook voor jouw horecazaak. Want klanttevredenheid is natuurlijk jouw topprioriteit. Maar mag je eigenlijk zomaar een zomerse Spotify-playlist opzetten, of de radio laten spelen? Het eenvoudige antwoord is nee, tenzij je de juiste rechten in orde hebt gebracht!

In deze blog gaan we dieper in op het muziekrecht voor jouw horecazaak en enkele tips waarmee je muziek strategisch kan inzetten in jouw zaak. Voor wie minder tijd heeft hebben we onderaan een FAQ-sectie voorzien die de meest voorkomende vragen beantwoord. Veel leesplezier! 

Wanneer wordt muziek gezien als een ‘openbare uitvoering’?

Zodra je muziek afspeelt op een plek waar klanten, bezoekers of personeel aanwezig zijn, en het dus niet meer als puur privégebruik geldt, wordt dit beschouwd als een ‘openbare uitvoering’. Dat betekent dat je de muziekrechten in je horecazaak van verschillende partijen moet respecteren: de auteurs, zoals componisten en tekstschrijvers, vallen onder het auteursrecht. 

Daarnaast hebben ook uitvoerende artiesten, zoals muzikanten, zangers én muziekproducenten recht op een vergoeding via de zogenaamde ‘naburige rechten’. Heel veel moeilijke termen, maar onthoud vooral dit: zonder correcte regeling loop je het risico op een controle met een factuur nadien of zelfs juridische stappen. 

Het is dus belangrijk om hier goed bij na te denken!

Wist je dat: elke openbare uitvoering (live én opgenomen muziek) onder de SABAM-licentie valt, óók als een artiest z’n eigen werk speelt? Zelfs als de muzikant niet bij SABAM is aangesloten, moet de zaak een SABAM-licentie hebben om het werk openbaar te mogen spelen.

Waar moet je rekening mee houden binnen het muziekrecht voor jouw horecazaak?

Als je muziek afspeelt via radio, tv, YouTube, Spotify of zelfs eigen mp3’s, moet je een rechtenvergoeding betalen aan de organisaties die deze rechten beheren.

In België zijn er drie partijen die daarvoor verantwoordelijk zijn:

• SABAM: voor componisten en auteurs (auteursrechten)
• SIMIM: voor muziekproducenten (naburige rechten)
• PlayRight: voor uitvoerende artiesten (naburige rechten)

Via PlayRight kun je je SABAM-licentie combineren met de naburige rechten. Zo betaal je een jaarlijkse forfaitaire vergoeding, bij één organisatie, op basis van de oppervlakte van je horecazaak (per vierkante meter), het type zaak en je muziekinstallatie.

Belangrijk: Betaal je voor Spotify Premium (of een andere streamingdienst)? Dan dekt dit enkel je luisterrecht, niet het openbare afspeelrecht!

Rechtenvrije of royalty-free muziek

Er bestaan ook muziekplatformen waar je rechtenvrije muziek kunt kopen of streamen (met een abonnement). Deze nummers zijn speciaal gemaakt voor zakelijk gebruik en vallen buiten het klassieke auteursrecht. 

Enkele opties zijn: Epidemic Sound, Artlist, AudioJungle en Soundtrack Your Brand (een zakelijke variant van Spotify).

Je betaalt hier vaak een vast bedrag per maand of per track, zonder bijkomende rechten te moeten betalen aan SABAM of andere organisaties.

Let op: lees altijd grondig de gebruiksvoorwaarden. Sommige muziek is enkel rechtenvrij bij online gebruik, niet voor offline of in fysieke ruimtes.

Live muziek

Live optredens zorgen voor sfeer, maar ook hier gelden regels. Als de artiest andermans werk speelt (bijv. covers), moet je dit vooraf melden aan de betrokken rechtenorganisaties.

Speelt een artiest alleen eigen werk, dan heb jij als horecazaak toch een SABAM-licentie nodig om muziek publiekelijk ten gehore te brengen.

Welke muziek speel ik best in mijn horecazaak?

Eens je alles in orde hebt gebracht bij de verschillende rechtenorganisaties sta je voor een volgende belangrijke keuze: welke muziek wil je afspelen? Kies je voor de bekendste hits, die iedereen kent? Of ga je voor covers die eerder sfeer brengen?

Ons advies: volg je instinct. Als horecauitbater ken jij je klanten het beste en weet jij welke behoeften ze hierin hebben.

Wel kunnen we je enkele tips geven waarmee je je klanten - met muziek - kan beïnvloeden (zonder hun keuzevrijheid te beperken, uiteraard!). Het betreft inzichten uit wetenschappelijk onderzoek:

Tempo van de muziek

Onderzoek laat zien dat het ritme van de achtergrondmuziek een sterke invloed heeft op zowel de verblijfsduur als de besteding van gasten! Zo heeft men ondervonden dat langzame muziek ertoe leidt dat klanten gemiddeld 40% langer blijven zitten en meer uitgeven aan eten en drinken dan bij fast-tempo muziek. 

Anderzijds verhoogt snelle achtergrondmuziek juist het aantal verschillende soorten producten (bijvoorbeeld verschillende snacks of sauzen) dat men bestelt.

Stijl en genre

Niet alleen tempo, maar ook stijl en cultuur spelen mee. In een veldstudie in een Britse supermarkt resulteerde Franse muziek in een hogere verkoop van Franse wijnen, en Duitse muziek juist in meer Duitse wijnverkoop. Bovendien blijkt dat het draaien van klassieke muziek in een wijnwinkel consumenten aanzet tot de keuze voor duurdere flessen, zonder dat ze meer aantallen kopen. 

Volume

Volgens experts van de University of South Florida heeft een hoger volume een direct positief effect op impulsaankopen en versnelt het de consumptiesnelheid. Te hard geluid kan echter ook het comfort schaden, wat resulteert in een kortere verblijfsduur. Een dunne lijn dus, in de meeste gevallen af te raden.

En tot slot: muziek kan de gemoedstoestand en zelfs het gedrag van je klanten beïnvloeden. Maar het allebelangrijkste is dat de muziek past bij de identiteit van je zaak.

Bronnen

Milliman, R. E. (1982). Using background music to affect the behaviour of supermarket shoppers. Journal of Marketing, 46(3), 86–91.

Caldwell, C., & Hibbert, S. (2002). The influence of music tempo on time perception and spending. Psychology & Marketing, 19(3), 125–138.

North, A. C., Hargreaves, D. J., & McKendrick, J. (1999). The influence of in-store music on wine selections. Journal of Applied Psychology, 84(2), 271–276.

Yalch, R. F., & Spangenberg, E. R. (1990). Effects of store music on shopping behavior. Journal of Consumer Marketing, 7(2), 55–63.